Sağlık Sigortalarında Vergi Avantajları: TSS ve Özel Sigorta Primlerinde İndirimler
Sağlık harcamaları, bazı durumlarda kişisel bütçede önemli yer tutabilir. Bu nedenle tamamlayıcı ve özel sağlık sigortaları ile hastane harcamalarını daha uygun maliyetlerle gerçekleştirme yöntemi benimsenebilir. Üstelik kişiye özel sağlık sigortaları poliçesi olanlar, yalnızca hastane ve ilaç masraflarını makul seviyelere indirme olanağı yakalamaz. Poliçe sahipleri, aynı zamanda vergi indirimi gibi avantajlardan da faydalanabilir.
İçeriğimiz aracılığıyla sağlık sigortalarında vergi avantajının ne anlama geldiğini, vergi indiriminin nasıl yapıldığını ve kimlerin bu uygulamadan faydalanabildiğini keşfedebilirsiniz.
Sağlık Sigortası Vergi İndirimi Nedir?
Sağlık sigortası vergi indirimi, Gelir Vergisi Kanunu’nun 63. maddesi kapsamındaki bir uygulamadır. Söz konusu maddeye göre ücretliler, ödedikleri sağlık sigortası primlerini belirli oranlar ve koşullarda vergi matrahlarından indirebilir. Benzer şekilde 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesi kapsamında serbest meslek kazancı elde eden mükellefler de sağlık sigortası primlerini gider olarak gösterebilir.
Peki, bu mekanizma nasıl çalışır? İsterseniz, şimdi bu konudaki detaylara geçelim.
Gelir Vergisi İndirimi Mekanizması
Gelir vergisi indirimi mekanizması, devletin vatandaşlarına hem sağlıklarını güvence altına almaları hem de finansal açıdan rahatlamaları amacıyla sunduğu bir teşviktir. Söz konusu indirim, çalışanların ve serbest meslek sahiplerinin kazançları üzerinden belirlenen gelir vergisi matrahı aracılığıyla gerçekleşir. Eğer kişi, kendisi için ve/veya bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocuğu adına sağlık sigortası primi ödüyorsa, yaptığı bu harcamalar belirli orana kadar ödeyeceği vergiden düşülür.
Sağlık sigortalarında gelir vergisi indirimi mekanizması, çalışanların ve serbest meslek grubuna giren kişilerin ödeyeceği vergi tutarını azaltır. Yani kişiler, bir yandan sigortanın sağladığı güvencelerden faydalanırken diğer taraftan kazançlarından daha az vergi kesilmesi olanağına kavuşur. Tabii mali yönden avantaj elde edilebilmesi için prim ödemelerinin, aylık brüt kazancın %15’ini veya asgari brüt ücretin yıllık tutarını aşmaması gerekir. Aksi halde aşan kısım vergi indirimi kapsamı dışında bırakılır.
Tamamlayıcı Sağlık Sigortası (TSS) ve Vergi Avantajları
Tamamlayıcı sağlık sigortası, uygun fiyat avantajıyla ön plana çıkan bireysel sigortacılık ürünüdür. SGK’lı çalışanlar, TSS aracılığıyla poliçe şartları dahilinde özel hastaneler tarafından sunulan muayene, tanı ve tedavi hizmetlerinden faydalanabilir.
TSS’nin Tanımı ve Kapsamı
Tamamlayıcı sağlık sigortası veya kısa adıyla TSS, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşmalı hastanelerde fark ücreti ödemesi yapılmadan hizmet alımını mümkün kılan sigortacılık ürünüdür. TSS poliçesi olan bir kişi, SGK anlaşmalı sağlık kurumlarında yalnızca katılım payı ödeyerek ihtiyaç duyduğu hizmetten faydalanabilir.Tamamlayıcı sağlık sigortası, düşük primlerle özel sağlık hizmetlerinden faydalanma imkanı sunar.
TSS primi, gelir vergisi matrahından düşülebilir. Bunun içinse yapılması gereken oldukça basit bir işlemdir. SGK’lı çalışanlar, çalıştıkları iş yerlerindeki muhasebe departmanlarına prim ödeme belgelerini ibraz ederek vergi indirimi hakkından faydalanabilir.
Özel Sağlık Sigortası (ÖSS) ve Vergisel Avantajlar
Özel sağlık sigortası, kişilerin yatarak tedavi başta olmak üzere geniş teminat seçeneklerinden faydalanmaları amacıyla tasarlanan poliçe türüdür. TSS ile arasındaki en önemli fark, poliçe sahiplerinin geniş hastane ağından yararlanabilmesidir. Tıpkı tamamlayıcı sağlık sigortasında olduğu gibi ÖSS özelinde de vergisel avantaj mevcuttur.
Özel Sağlık Sigortasının Özellikleri
Standart özel sağlık sigortası poliçeleri, yatarak tedavi teminatını içerir. Kişiler, sağlık harcamalarını ve doktor muayene ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak ayakta tedavi, doğum gibi teminatları başvuru aşamasında poliçelerine dahil edebilir. Geniş teminat seçeneği, anlaşmalı hastane çeşitliliğiyle birlikte özel sağlık sigortasının en cazip özellikleri olarak ön plana çıkar.
Özel Sigorta Primlerinin Vergiden Düşürülmesi
ÖSS ile sağlık risklerini güvence altına alana kişiler, tamamlayıcı sağlık sigortasında olduğu gibi ödedikleri primler için vergi indirimi avantajından yararlanabilir. Ancak bu avantajdan faydalanırken uygulanan limitlere dikkat edilmelidir. Zira ödenen özel sağlık sigortası primleri, brüt maaşın %15’i ve asgari ücretin yıllık tutarını geçmemesi kaydıyla vergi matrahından indirilebilir.
Özel sigorta primlerinin vergiden düşürülmesi, genel hatlarıyla 3 aşamalı bir işlemdir. Süreç dahilinde sigortalı kişiler, prim ödemesine ilişkin dekontların basılı veya dijital kopyalarını biriktirmelidir. Ardından dekontlar, bordroya yansıtılmak üzere insan kaynakları veya muhasebe departmanına iletilmelidir. Eğer kişi, kendi iş yerine sahipse dekontları mali müşavirine ulaştırarak sürece devam edebilir. Böylece serbest meslek sahipleri, beyannamelerinde ilgili gider kısmına prim ödemelerini kaydettirebilir.
Kimler Sağlık Sigortası Vergi Avantajından Faydalanabilir?
Sağlık sigortası vergi avantajından faydalanabilecek kişiler, SGK’ya kayıtlı olarak bir iş yerinde çalışanlar ve serbest meslek sahipleri şeklinde sıralanabilir. Ancak bu haktan yararlanabilmek için aşağıdaki koşullar sağlanmalıdır.
Sigorta primi; kişinin kendisi, eşi veya 18 yaşından küçük çocukları için ödenmiş olmalıdır.
Prim ödemesi fiilen gerçekleşmeli ve bu işlem fatura ile belgelenmelidir.
Poliçe prim ödemesi, gelir vergi matrahında beyan edilmelidir.
Vergi Avantajı Kıyaslaması
ÖSS ve TSS özelinde vergi avantajı uygulaması benzer detaylara sahiptir. Yani ücretli çalışanlar ve serbest meslek sahipleri, brüt maaşın %15’i ve yıllık asgari ücret tutarını geçmeyecek şekilde gelir vergisi matrahlarına prim ödemelerini yansıtabilir. İki ürün arasındaki asıl kıyaslamayı, ödenen prim tutarının seviyesi açısından yapmak daha faydalıdır.
Tamamlayıcı sağlık sigortası, sağladığı güvencelerle ters orantılı olarak prim tutarı bakımından bütçe dostu profile sahiptir. Kişiler, makul düzeyde prim ödeyerek SGK ile anlaşmalı özel hastanelerde sunulan hizmetlerde faydalanabilir. Vergi avantajı ise ödenen prim tutarına bağlı olarak belirli seviyede kalır.
Özel sağlık sigortası primleri ise TSS ile kıyaslandığında bir miktar yüksek olabilir. Kişinin seçeceği ek teminatlar, prim tutarının artmasını sağlayan en önemli etken konumundadır. Dolayısıyla gelir vergisi matrahına yansıtılan tutar, TSS primiyle kıyaslandığında yukarı seviyede olabilir. Tabii bu farklılığa rağmen uygulama bazındaki üst limitlerin aynı kaldığını bir kez daha hatırlatmakta fayda vardır.