Halefiyet

Halefiyet, kelime anlamı olarak bir başkasının yerine geçme şeklinde tanımlanabilir. Esasında bir hukuk terimi olmakla birlikte borçlar hukukunun konusudur. Genellikle üçlü hukuki ilişkilerin söz konusu olduğu durumlarda geçerlidir. Daha basit bir tabirle, iki kişi arasındaki sözleşmeden doğan hakların, borçların ve yükümlülüklerin üçüncü kişi tarafından ifa edilmesi gerektiği durumları açıklar.

Sigortacılık Sektöründe Halefiyet Nedir?

Türk Borçlar Kanunu'nun 127. maddesinde kapsamlı bir şekilde açıklanan halefiyet kavramı, sigortacılık mevzuatında da söz konusu olabilir. Halefiyet kavramının sigortacılık sektöründe yer aldığı hususlar, genellikle zarar ve sorumluluk sigortaları kapsamındadır. Sigorta konusunun, sigorta ettirenin ya da sigortalının üçüncü kişilere verdiği zararlar olduğu sigorta türlerinde, borç ifa yükümlülüğü sigorta şirketine devredilir. Bu gibi durumlarda zarara uğrayan kişi, zarara sebebiyet veren kişinin sigorta poliçesine dayanarak zararın karşılanmasını sigorta şirketinden talep edebilir. Yani, üçüncü kişinin tazminat talepleri, poliçede sigortalı taraf olan kişinin ya da kurumun teminatlarından karşılanır. Bir başka deyişle, sigorta şirketi üçüncü kişinin zararlarının karşılanması hususunda sigortalının halefi olur.

Sigorta hukuku, borçlar hukuku ve ticaret hukukunun ortak çalıştırıldığı bir konu olan zarar sigortalarında alacağın devri söz konusudur. Zarar sigortalarının hizmet alanı olan bu durumlarda, sigortalılar satın aldıkları poliçelerle, üçüncü kişilere karşı ilgili risklerin gerçekleşmesi durumunda doğacak olan borçlarını ve sorumluluklarını teminatlar kapsamında sigorta şirketine devreder. Bu açıdan bakıldığında sigorta ettirenler, halefiyet kavramıyla birlikte üçüncü kişilerin çıkarını poliçeler ve sigorta şirketleri aracılığıyla korumuş olur. Hukuki literatüre göre, bazı sigorta ürünleri üçüncü kişilerin yararına düzenlenen sözleşme örneği olarak da gösterilebilir.

Zarar ve Sorumluluk Sigortalarında Halefiyet Örnekleri

Birçok sigorta ürününde, üçüncü kişilere karşı sorumluluklar teminat altına alınabilir. Bazı poliçelerde ise sigorta konusu, sadece üçüncü kişilere karşı mesuliyetleri içerebilir. Özel durum sigortalarında da bu tür teminatlar mevcuttur. Üçüncü kişilere sorumlulukları içeren teminatların varlığında risklerin gerçekleşmesiyle birlikte halefiyet kavramı devreye girer. Örneğin KASKO ürününde, kişinin üçüncü kişilere vereceği her türlü bedeni ve maddi zarar verme riski bu teminatlar kapsamında yer alır. Bir trafik kazasında bedenen zarar gören kişinin tedavi masrafları, vefatı durumunda ise vefat teminatları poliçeden doğan sorumluluklar gereği sigorta şirketine devredilir.

Sorumluluk sigortaları kapsamında yer alan birçok sigorta türünde halefiyet kavramı söz konusudur. Zorunlu hekim sorumluluk sigortaları ile hekimler, meslek faaliyetlerinde üçüncü kişilere karşı doğabilecek çeşitli tazminatları güvence altına alabilir. İşveren sorumluluk sigortalarında, işverenler çalışanlarına ya da diğer kimselere karşı yükümlülüklerini sigortalatabilir. Sigortacılık sektöründe yer alan detaylı özel sigorta ürünlerinde de halefiyet uygulamasından bahsetmek mümkündür.